یاد دادن زبان انگلیسی به بزرگسالان همیشه یکی از چالشهای اصلی مدرسان بوده است. وقتی صحبت از تدریس زبان انگلیسی میشود، بیشتر ما به این فکر میکنیم که چطور میتوانیم در زمان کمتر، با روشهای سادهتر و جذابتر، یادگیری را برای زبانآموزان مؤثرتر کنیم. واقعیت این است که هر گروه سنی، شیوه یادگیری خاص خودش را دارد و بزرگسالان معمولاً به روشهای منطقی، کاربردی و هدفمند بهتر پاسخ میدهند.
در این مقاله قصد داریم ۱۰ تا از بهترین روش های تدریس زبان انگلیسی به بزرگسالان را با نگاهی نو بررسی کنیم؛ روشهایی که نهتنها یادگیری را سریعتر میکنند، بلکه باعث میشوند زبانآموز احساس رضایت و پیشرفت واقعی داشته باشد.
از روشهای سنتی گرفته تا شیوههای مدرن و تکنولوژیمحور، یاد میگیرید کدام روش تدریس انگلیسی برای کلاس شما مناسبتر است و چطور میتوانید با ترکیب چند متد، کلاسهایی پویا و متفاوت بسازید.
اگر میخواهید تدریس شما فقط انتقال لغات نباشد، بلکه تجربهای الهامبخش برای زبانآموزان باشد، این مقاله دقیقاً برای شماست.
بهترین روشهای تدریس زبان انگلیسی :
1. روش GTM :
طبق تحقیقات این روش که مخفف عبارت grammar translation method است. روش ترجمه گرامر رایج ترین و پرکاربردترین روش تدریس زبان بین سالهای 1840 تا 1940 بود. در ابتدا از این روش برای آموزش و یادگیری زبان لاتین که در آن سالها زبان رایجی نبود و به عنوان یک زبان قدیمی و کلاسیک در نظر گرفته می شد استفاده می کردند. هر روش تدریسی نیاز به یک هدف دارد تا بر طبق آن تکنیکهای لازم تعریف و تدوین شوند. هدف متد GTM تقویت مهارت reading و writing است. در واقع از بین چهار مهارت اصلی زبان، این دو مهارت از اهمیت بالاتری برخوردار هستند. از آنجاییکه در این روش speaking و listening در درجه پایینتری از اهمیت قرار دارند هیچگونه تاکیدی روی تلفظ ها و یادگیری استراتژیهای مکالمه و مهارتهای گفتاری و شنیداری وجود ندارد.
روش ترجمه گرامر در قرن نوزدهم به شدت مورد انتقاد قرار گرفت، چون اعتقاد بر این بود که این روش نمی تواند نیازهای یادگیری زبان در آن دوران را برآورده کند. در حال حاضر هم روش ترجمه گرامر به عنوان یک روش قدیمی و منسوخ شده در نظر گرفته می شود.
2. روش مستقیم یا Direct method :
این روش که بیشتر با نام DM شناخته میشود، نسخه به روز شدهتری از متد GTM است با این تفاوت که ترجمه به زبان مادری در این روش وجود ندارد. زبان خارجی و زبان مادری دو مسئله کاملاً جدا از هم محسوب میشود.
در این روش تدریس زبان انگلیسی هیچگونه ترجمهای به زبان مبدا یا زبان مادری وجود ندارد و مدرس باید تنها از طریق زبان دوم و روش توضیح و نمایش مطالب را به زبانآموز تفهیم نماید. برای تفهیم لغات استفاده از عکسها و تصاویر زبان بدن و نقشه جزء اساسیترین ارکان این روش است و همین موضوع زحمت مضاعفی را برای استاد به وجود میآورد. این روش اگر چه در مقایسه با روش GTM بهروزتر است اما به دلیل تنوع کم و عدم استفاده از نکات روانشناسی لازم، چندان کاربردی و مفید محسوب نمیگردد.
روش مستقیم به دلایل زیر مورد انتقاد قرارگرفت:
- استفاده از این روش فقط در آموزش های خصوصی و فردی موفقیت آمیز است، چون این روش را فقط در کلاس هایی که جمعیت کمی دارند و همه زبان آموزان می توانند توجه کامل و کافی مدرس را دریافت کنند می توان اجرا کرد.
- در روش مستقیم معلم بیش از حد زبان آموز را از زبان مادری اش دور نگه می دارد و به او اجازه صحبت به زبان اول را نمی دهد.
- روش مستقیم از زبان آموز می خواهد ارتباط شفاهی و کلامی را با زبان دوم انجام بدهد و در عین حال تمرکزش روی تلفظ و لهجه اصیل و اصلی است. بنابراین آموزشگاه باید مدرسان بومی استخدام کند که هزینه آن بسیار گران تمام می شود.
- موفقیت روش مستقیم بیشتر به مهارت و شخصیت مدرس بستگی دارد تا به خود روش.
3. روش شنیداری یا Audio lingual method :
این روش که مبتنی بر نظریه زبانی و روانشناسی رفتاری است در دهه های 1950 و 1960 به طور گسترده ای مورد استفاده قرار گرفت. تاکید و تمرکز این روش روی درک و فهم معنای کلمات نیست، بلکه این رویکرد روی فهم ساختارها و الگوهایی که در گفتگوهای روزمره به زبان هدف از آنها استفاده می شود متمرکز است.
یکی دیگر از روشهای تدریس زبان انگلیسی ALM است، اکثراً در مورد کودکان و نوجوانان کارایی دارد. جالب است بدانید این روش قدیمی در جنگ جهانی دوم برای آموزش زبان به سربازان به کار رفت تا بتوانند پیغامهای جنگی را رمزگشایی نمایند. این شیوه در واقع ترکیبی از روشهای GTM و DM است، مضاف بر اینکه روانشناسی آموزش نیز در یادگیری دخیل است. نکات روانشناسی آموزش باعث میشود تا این روش نسبت به دو روش قبلی یکنواختی کمتری داشته باشد.
اهداف اصلی این روش :
اما همانطور که اشاره شد در روش های قبلی لیست های بلند بالایی از ساختارهای گرامری و لغات باید توسط زبان آموز به خاط سپرده میشد در این روش یادگیری بیشتر از طریق گفت و گو هایی که در سطح جامعه اتفاق می افتد،حاصل می شود. به عنوان مثال دیالوگی که بین یک بیمار و یک پزشک اتفاق میافتد بستر یادگیری را برای مخاطبین این روش فراهم میکند. حفظ کردن دیالوگها و تمرین آنها در قالب نقش از تکنیکهای اصلی این روش تدریس زبان انگلیسی است.
هدف اصلی این روش این است که افراد بتوانند از طریق شنیدن زبان خارجی ساختارها را بفهمند و بتوانند به صورت تقلیدی از آنها استفاده نمایند. اولویت آموزش مهارت ها در این روش به این شکل است:
1-شنیدار
2-گفتار
3-خواندن
4- نوشتن
4. روش Silent way :
روش صامت یا خاموش یکی دیگر از روش های تدریس زبان است .از جمله روشهای تدریس زبان انگلیسی روش silent میباشد Silent way یا SW که توسط کالب گاتنگو (Caleb Gattegno) معرفی شد و روش متفاوتی است که عمدتاً مناسب افرادی است که دورههای مکالمه را بیشتر گذراندهاند و بیشتر قصد تمرین و تجربه را دارند. یکی از فضاهایی که این روش بیشتر در آنجا استفاده میشود کلاسهای بحث آزاد است بر این اساس بنا شده که معلم باید تا حد امکان در کلاس درس سکوت کند و زبان آموزان را تشویق نماید که به زبان مقصد صحبت و از آن استفاده کنند. مهمترین جنبه این روش ابزارهای مورد استفاده در آن است. در این روش برای آموزش زبان از میله ها و نمودارهای رنگی استفاده می شود و زبان آموز به جای اینکه چیزی را به خاطر بسپارد یا حفظ کند، روی یادگیری از طریق کشفیات خودش متمرکز می شود. این یادگیری با ارائه یک مساله به زبان آموزان و درخواست راه حل برای آن اتفاق می افتد. این روش یکی ازروشهای خلاقانه تدریس زبان انگلیسی میباشد.
5. روش Community language learning :
مخفف نام این روش CLL است. این تکنیک تدریس زبان انگلیسی همانگونه که از نامش پیداست به این نکته اعتقاد دارد که زبان یک پدیده اجتماعی است پس یادگیری آن نیز تنها از طریق اجتماع صورت میگیرد. در این روش اساساً مدرس به عنوان یک رهبر در کلاس حضور دارد و پس از مطالعه یک مطلب افراد به گروههای مختلف تقسیم میشوند و مطلب را به اشکال مختلف با هم تمرین میکنند. اساسیترین قسمت نقش مدرس در این روش، نقش مشاور است. به این شکل که مدرس در بین گروهها حرکت میکند و به فعالیت آنها نظارت دارد و هرکجا که لازم باشد جهت هدایت و راهنمایی و یا رفع اشکال حضور پیدا میکند.
بعد دیگر حضور مدرس فاکتور تشویق و ترغیب است. چون در این روش تقویت اعتماد به نفس زبانآموزان بسیار مهم است تا بتوانند در گروهها فعالیت موثر داشته باشند.این روش جز بهترین روشهای تدریس زبان انگلیسی میباشد
6. روش Communicative language Teaching :
آموزش زبان به شیوه ارتباطی در اواخر دهه 1960 و در دوران تغییر و تحول در سنت ها و روش های آموزش زبان انگلیسی شکل گرفت. قبل از این روش، آموزش زبان به روش موقعیتی برای تدریس زبان انگلیسی مورد استفاده قرار می گرفت.
نام اختصاری این روش CLT است. مخاطبین این روش معمولا زمینه آشنایی با زبانانگلیسی را تا حدی دارا هستند و قصد دارند که تسلط خود را روی این زبان افزایش دهند. نکته بارز این روش تدریس زبان خارجی این است که معمولا از سیلابس خاصی پیروی نمیکند و سرفصلهای متفاوتی در هر جلسه مورد یادگیری قرار میگیرند. به عنوان مثال بخشی از یک فیلم نمایش داده میشود و هرآنچه که در این بخش از فیلم حائز اهمیت یادگیری باشد آموزش داده میشود. (نکاتی مانند تدریس گرامر زبان انگلیسی، لغت، تلفظ و …) درواقع هدف اصلی یادگیری زبان مورد استفاده در سطح جامعه است.
7. روش Content based instruction :
روش CBI یا Content-Based Instruction یکی از متدهای پرکاربرد در دانشگاهها و مراکز آموزشی معتبر دنیاست. در این روش، یادگیری زبان عمومی و زبان تخصصی بهصورت همزمان و هدفمند پیش میرود.
به زبان سادهتر، در مرحلهی اول، زبانآموز با گرامرها و ساختارهای پایهای موردنیاز برای درک متون تخصصی آشنا میشود. سپس در مرحلهی دوم، محتوای آموزشی متناسب با رشتهی تحصیلی یا حوزهی کاری او تدریس میگردد.
یکی از مهمترین مزایای روش CBI در تدریس زبان انگلیسی این است که زبانآموز نهتنها مهارتهای عمومی زبان را تقویت میکند، بلکه بهصورت همزمان با واژگان و اصطلاحات تخصصی رشتهی خود نیز آشنا میشود. به همین دلیل، این روش بهعنوان یکی از روشهای مؤثر تدریس زبان انگلیسی در حوزههای تخصصی شناخته میشود.
8. روش Participatory approach :
در این روش از تدریس زبان انگلیسی، محتوای آموزشی بر اساس نیاز واقعی زبانآموزان طراحی میشود. یعنی مدرس پیش از شروع تدریس، بررسی میکند مخاطبان به چه موضوعاتی نیاز دارند و سپس مطالب دقیقاً متناسب با آن نیازها آماده میشود.
برای مثال، برنامه آموزشی یک خلبان با مدیر، حسابدار یا هنرمند تفاوت دارد. هر گروه باید واژگان، اصطلاحات و جملات مخصوص حوزه کاری خود را یاد بگیرد. در این متد، تمرکز اصلی بر آموزش کاربردی و هدفمند است تا هر زبانآموز بتواند مهارت زبانی موردنیاز شغل یا زندگی خود را بهصورت مؤثر فرا بگیرد.
9. روش Task based language teaching :
روش TBLT یا Task-Based Language Teaching یکی از جدیدترین و محبوبترین روشهای تدریس زبان انگلیسی در دهههای اخیر است. این متد بر پایه انجام فعالیتها و پروژههای واقعی در کلاس طراحی شده و کاملاً شاگردمحور است.
در این روش، یادگیری از طریق انجام «تکالیف واقعی» اتفاق میافتد. یعنی زبانآموز برای رسیدن به یک هدف مشخص، باید یک فعالیت زبانی (Task) را انجام دهد. هدف این است که دانشجو در حین کار و حل مسئله، زبان را بهصورت طبیعی یاد بگیرد درست مانند دنیای واقعی.
بهطور کلی، ساختار کلاس در روش تکلیفمحور (TBLT) به سه مرحله تقسیم میشود:
- پیشپروژه (Pre-task): مدرس مفاهیم و ساختارهای زبانی موردنیاز برای اجرای پروژه را آموزش میدهد.
- انجام پروژه (Task): زبانآموزان در گروههای کوچک فعالیتهای مشخصی مثل تکمیل فرمها، ارائه نظر یا توضیح دلایل انجام کار را انجام میدهند.
- مرور و بازخورد (Post-task): در پایان، گروهها نتایج خود را ارائه میدهند و از یکدیگر بازخورد میگیرند.
در این متد، نقش معلم بیشتر شبیه مربی و ناظر است تا سخنران کلاس. او مسیر را هدایت میکند، اما تمرکز اصلی روی فعالیت زبانآموزان است. همین ویژگی باعث میشود که دانشجویان استقلال بیشتری پیدا کنند و اعتمادبهنفس زبانیشان افزایش یابد.بهطور خلاصه، روش TBLT یکی از مؤثرترین روشهای تدریس زبان انگلیسی برای آموزش مکالمه محسوب میشود، چون یادگیری را از حالت تئوری به تجربهای واقعی و کاربردی تبدیل میکند.
10. روش Cooperative learning :
این روش بر مبنای مشارکت و رقابت بین زبان آموزان طراحی شده است. به عنوان مثال برای هر مبحث یک کار گروهی تعریف میشود و زبان آموزان از طریق تبادل اطلاعات در گروهها تلاش میکنند تا آن مبحث زبانی را یاد بگیرند و پس از آن در گروههای مختلف گرد هم میآیند تا نتایج فعالیتشان را با یکدیگر به اشتراک بگذارند و این روال آنقدر ادامه دارد تا تمامی مباحث پوشش داده شود.
روشهای نامبرده در مطلب فوق شناخته شدهترین روشها در حیطه آموزش زبان است اما برخی از موسسات و آکادمیهای برجسته فقط به استفاده از یکی از این روشها اکتفا نکرده و تلفیقی از نقاط قوت تمامی روشها را استفاده میکنند که این امر باید حتما توسط متخصصین این حوزه انجام شود تا اصولی بوده و در بلند مدت سودمند باشد.روشهای تدریس زبان انگلیسی میتواند در یادگیری زبانآموز بسیار موثر باشد
نکات طلایی تدریس زبان انگلیسی :
برای اینکه تدریس زبان انگلیسی سطح بالا و با کیفیتی داشته باشید، بهتر است چند نکته را رعایت کنید.
- شناسایی نقش و وظیفه خود: آگاهی نسبت به وظیفه خود و قبول مسئولیت، گذراندن دورههای مختلف آموزشی و بالا بردن سطح کیفی خود
- توجه به سه Prepare, Practice) p (plan, داشتن نقشه و طرح آموزشی، آگاهی به مطالب و داشتن هدف پایانی برای آموزش خود و هم چنین تعیین زمان برای هر قسمت از تدریس
- واقع بینی در کنار بلندپروازی: شناسایی زبانآموزان، برقراری تعادل در یادگیری آنها، تشویق به ارائه بهترین عملکردشان، داشتن هدفی بالاتر از سطح مورد انتظار از فراگیران و دستیابی به آن
- ایجاد انگیزه: فراگیر در هر سنی نیاز به ایجاد انگیزه و تشویق دارد. نوع آن را بسته به رده سنی زبانآموزان انتخاب و در کلاس اجرا نمایید.
- پشتیبانی و حمایت از فراگیران
- تقویت مهارتهای مدیریت کلاسی خود
- اجرای ایدههای خلاقانه در کلاس
- ارائه قوانین کلاسی و انتظارات خود از زبانآموزان
- ارزیابی کلاسها
با توجه به علاقهمندی تعدادی زیادی از افراد به مهاجرت، تحصیل و کسب کار در خارج از کشور، نیاز به فراگیری زبان انگلیسی بیشتر از قبل احساس میشود. در این بین آموزشگاههای متنوعی در سطح کشور با شیوههای تدریس زبان انگلیسی متفاوتی به زبانآموزان خدماتی ارائه میدهند.
شما میتوانید به عنوان یک مربی با رعایت نکاتی تدریس عملی زبان انگلیسی مطلوبی را در اختیار فراگیران قرار دهید. روشهای جدید تدریس زبان انگلیسی توانستهاند جایگزین مؤثری برای شیوههای قدیمی باشند. این روشها با توجه به رده سنی زبانآموزان طراحی میشوند و هم در کلاسهای حضوری و هم در آموزش آنلاین قابل اجرا هستند.
چرا دوره های TTC آکادمی زبان GMT یک انتخاب هوشمندانه است؟
اگر تدریس زبان انگلیسی همیشه رویای شما بوده، اما نمیدانید از کجا شروع کنید، دورههای TTC آکادمی زبان GMT همان نقطهای هستند که مسیر حرفهای شما از آن آغاز میشود. این دورهها فقط یک کلاس آموزشی نیستند؛ بلکه پلی هستند بین “دانستن زبان” و “تبدیل شدن به یک مدرس حرفهای زبان انگلیسی”.
در دورههای TTC آکادمی زبان GMT یاد میگیرید چگونه با اعتمادبهنفس تدریس کنید، کلاس را بهصورت حرفهای مدیریت کنید و با جدیدترین روشهای تدریس زبان انگلیسی آشنا شوید.
از تکنیکهای تعاملی گرفته تا متدهای یادگیری معکوس و اصول روانشناسی زبانآموز، همهچیز در این دورهها طراحی شده تا شما را به یک مدرس حرفهای و مؤثر تبدیل کند.
اما چرا باید GMT را انتخاب کنید؟
- 🎯 متد آموزشی منحصربهفرد: طراحی شده بر اساس نیاز واقعی بازار کار مدرسان زبان در ایران و استانداردهای بینالمللی تدریس.
- 👩🏫 مدرسان خبره و باتجربه: یادگیری از کسانی که سالها در کلاسهای واقعی تدریس کردهاند، نه صرفاً تئوریپردازان.
- 🚀 پشتیبانی تا ورود به بازار کار: بعد از پایان دوره، تنها نمیمانید؛ با راهنمایی تیم GMT مسیر تدریس حرفهایتان آغاز میشود.
- 💡 رویکرد عملی و کاربردی: هر جلسه همراه با تمرین واقعی تدریس، بازخورد، و تحلیل عملکرد شماست.
- 📈 اعتبار و سابقه آکادمی GMT: سالها تجربه در آموزش زبان انگلیسی، با رضایت بالای زبانآموزان و مدرسان.
دورههایTTC آکادمی زبان GMT فقط آموزش نیستند؛ یک سرمایهگذاری هوشمندانه برای آیندهی شغلی شما هستند.
اگر به دنبال پیشرفت حرفهای و جایگاه واقعی در دنیای آموزش زبان هستید، این دورهها دقیقاً برای شما طراحی شدهاند.
همین حالا فرم ثبتنام را پر کنید و یک قدم به رویای تدریس حرفهای نزدیکتر شوید.
سوالات متداول
بله، بزرگسالان معمولاً با روشهای تحلیلی و هدفمحور بهتر یاد میگیرند، در حالیکه کودکان نیاز به بازی و تکرار دارند.
با شرکت در دورههای TTC (تربیت مدرس) و تمرین عملی در کلاس، میتوانی روش تدریس خود را حرفهایتر و ساختارمندتر کنی.
خیر، اگر به اندازه و در موقعیت درست استفاده شود، میتواند به درک بهتر مفاهیم دشوار کمک کند.
هر چهار مهارت (Speaking، Listening، Reading، Writing) مهماند، اما در بیشتر کلاسهای بزرگسالان، تمرکز روی Speaking بیشتر است.
نیاز به سطح بالای زبان (حداقل B2 یا C1)، مهارت برقراری ارتباط و آشنایی با روشهای تدریس زبان انگلیسی داری.
وقتی مدرس در کلاس سؤالهای هدفمند مطرح میکند، فعالیتهای گروهی اجرا میکند و درس را به موقعیتهای واقعی زندگی زبانآموزان پیوند میدهد، انگیزه و مشارکت آنها چند برابر میشود.
بله، ابزارهایی مثل اپلیکیشنها، ویدیوها و پلتفرمهای آنلاین باعث جذابتر شدن و ماندگاری بیشتر یادگیری میشوند.
جمع بندی
تدریس زبان انگلیسی فقط انتقال واژهها و قواعد نیست؛ هنری است که نیاز به شناخت، تجربه و بهکارگیری روشهای مؤثر دارد. در این مقاله با ۱۰ روش تدریس مؤثر زبان انگلیسی به بزرگسالان آشنا شدی از متدهای سنتی تا رویکردهای نوین و تکنولوژیمحور. هرکدام از این روشها میتواند کلاس تو را از حالت خشک و تکراری به تجربهای جذاب، مؤثر و بهیادماندنی تبدیل کند.
اگر واقعاً میخواهی در مسیر آموزش زبان حرفهای شوی و یادگیری را برای شاگردانت لذتبخشتر کنی، وقتش رسیده وارد دنیای تدریس حرفهای شوی. دورههای TTC آکادمی زبان GMT دقیقاً برای همین طراحی شدهاند؛ تا بهت یاد بدهند چگونه با اعتمادبهنفس، برنامهریزی درست و روش تدریس انگلیسی مدرن، کلاسهای موفق برگزار کنی.
📞 برای دریافت مشاوره رایگان و آشنایی با جزئیات دورهها، کافیست همین حالا با مشاوران ما تماس بگیری.
